Sida Maskaxdu Ushaqayso

🧠 Sida Maskaxdu U Shaqayso – Mucjisada Gudaha Bini’aadamka

Hordhac

Maskaxda bini’aadamka waa mid ka mid ah mucjisooyinka ugu cajiibsan ee uu Alle abuuray. Waa xarunta xusuusta, fikirka, dareenka, iyo go’aan qaadashada. In kasta oo ay culimada iyo saynisyahannadu kumanaan sano ku baranayeen, haddana wali waxaa ku jira qarsoodi badan. Haddaba sidee ayey u shaqeeysaa maskaxdeenu?

1. Qaab-dhismeedka Maskaxda

Maskaxdu waxay ka kooban tahay qiyaastii 86 bilyan oo unugyo neerfaha ah (neurons) kuwaas oo isugu gudbiya farriimo koronto iyo kiimiko ah. Waxay u kala baxdaa:

  • Cerebrum (Maskaxda weyn) – meesha fikirka, hadalka, iyo xusuusta lagu maamulo.
  • Cerebellum (Maskaxda yar) – waxay xukunta isu-dheelitirka iyo dhaq-dhaqaaqa.
  • Brainstem – waa xarunta nolosha, waxay maamushaa neefsiga, garaaca wadnaha, iyo hurdada.

2. Sidee Neurons-ku U Shaqeeyaan?

Unugyada neerfaha waxay ku wada xiriiraan koronto yar yar iyo kiimikooyin loo yaqaan neurotransmitters.

  • Marka aad aragto, maqasho ama fikirto, neerfayaashu waxay diraan calaamado.
  • Calaamadahan ayaa sameeya shabakad isku xiran oo kuu oggolaanaysa inaad barato, xasuusato ama falceliso.

3. Xusuusta iyo Barashada

Maskaxdu waxay leedahay laba nooc oo xusuus ah:

  • Short-term memory (xusuus gaaban) – tusaale ahaan inaad xasuusato lambarka telefoonka daqiiqado gudahood.
  • Long-term memory (xusuus dheer) – waxa ku kaydsan waayo-aragnimada iyo aqoonta muddo dheer.
    Barashadu waxay dhacdaa marka neerfayaashu sameeyaan xiriirro cusub. Sidaa darteed, celcelin iyo ku celcelin badan ayaa xoojisa xusuusta.

4. Dareenka iyo Shucuurta

Qaybta loo yaqaan amygdala ayaa maamusha cabsi, farxad, iyo xanaaq. Shucuurta ayaa saameyn weyn ku leh sida aad u xasuusato iyo go’aanada aad qaadato. Taasi waa sababta dhacdooyinka dareen adag leh ay si fudud maskaxda ugu kaydsamaan.

5. Maskaxda iyo Hurdada

Marka aad seexato, maskaxdu ma nasato gabi ahaan, ee waxay qabataa shaqo kale oo muhiim ah:

  • Waxay kala shaandhaysaa xusuusta.
  • Waxay cusboonaysiisaa unugyada.
  • Waxay xoojisaa awoodda barashada iyo fikirka maalinta xigta.

6. Maskaxda iyo Caafimaadka

Si maskaxdu u shaqayso si fiican, waxa muhiim ah:

  • Cunto caafimaad leh (omega-3, khudaar iyo miraha).
  • Jimicsi joogto ah oo dhiigga ku wareejiya maskaxda.
  • Hurdada ku filan.
  • Ka fogaanshaha walbahaarka joogtada ah.

Gabagabo

Maskaxdu waa kombiyuutar nool oo mucjiso ah, balse aad uga awood badan qalab kasta oo la sameeyo. Fahamka sida ay u shaqayso wuxuu naga caawinayaa inaan si fiican u baranno, uga hortagno cudurrada maskaxda, iyo inaan nolosha u maamulno si miyir leh. Marka aad daryeesho maskaxdaada, waxaad daryeeshay noloshaada oo dhan


IFTIINKA MASRAXA 

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

National ID : Muxuu yahay Aqoonsiga Cusub ee Itoobiya

Image
  Aqoonsiga Cusub ee Itoobiya: Talaabo Casri ah oo Hormarinaysa Ammaanka iyo Adeegyada Dadweynaha Itoobiya, oo ah waddanka ugu dadka badan Geeska Afrika, ayaa dhowaan soo bandhigtay nidaam cusub oo aqoonsi oo casri ah. Nidaamkan cusub ayaa loogu talagalay in lagu horumariyo amniga qaranka, lana fududeeyo helitaanka adeegyada dowladda iyo kuwa gaarka ah. Qormadan waxaan kaga hadlaynaa muhiimada, faa’iidooyinka, iyo caqabadaha la xiriira aqoonsigan cusub. Maxaa Sababay In Itoobiya Soo Bandhigto Aqoonsi Cusub? Dowladda Itoobiya waxay ogaatay baahida loo qabo nidaam aqoonsi oo ammaan badan, casri ah, isla markaana fududeynaya adeegyada bulshada. Aqoonsiga hore wuxuu ahaa mid ku saleysan waraaqo iyo sawiro fudud, taasoo sahashay musuqmaasuq iyo been-abuur. Sidaas darteed, waxaa loo baahday in la sameeyo aqoonsi leh farsamooyin casri ah oo sirta xogta ilaalin kara. Maxaa Ku Cusub Aqoonsiga Itoobiya? Chip elektaroonik ah: Aqoonsigan cusub waxa uu leeyahay chip elektaroonik ah o...
Read more

Crypto Vs dahabka : Yaa Maalgashi Ku Fiican ?

Image
Crypto vs Dahab — Kee ayaa Maalgashi Fiican? 💰 Hordhac Maalgashi waa sida beero beeris ah — waxaad rajaynaysaa in waxa aad maanta geliso ay berri ka baxaan oo miro fiican keensadaan. Qarnigan casriga ah, labo maalgashi oo aad loo hadal hayo waa cryptocurrency iyo dahabka . Mid waa dijitaal oo aan muuqan, midna waa la taaban karaa oo qarniyo la isticmaali jiray. Laakiin kee ayaa ka faa’iido badan? Dahabka – Maalgashiga Dahabka ah Taariikh dheer : Dahabka waxaa loo isticmaalayay lacag iyo keyd qiime tan iyo kumanaan sano. Xasilooni : Inkastoo qiimihiisu is beddelo, hadana waa mid ka yar isbedel degdeg ah marka loo eego crypto. Lagu keydin karo jir ahaan : Waxaa laga dhigi karaa dahab gacanta ah, qalin, ama lacag adag. Faa’iidooyin: ✔ Qiime la hubo oo muddo dheer jiray ✔ Yareeya khatarta suuqa marka uu jahawareer yahay Khasaarooyin: ✘ Kororka qiimuhu inta badan waa tartiib ✘ U baahan kaydin iyo ilaalin Cryptocurrency – Mustaqbalka Dijitaalka ah Da’da yar : Bitcoin iy...
Read more

Xarunta gantaalada laga tuuri doono ee soomaaliya kutaalla

Image
Soomaaliya Oo Noqoneysa Meel Laga Tuurayo Satelaytyada – Qorshaha Taariikhiga ah ee Turkiga Hordhac Soomaaliya waxay wajahaysaa fursad ay ku noqoto xarunta hawada sare ee ugu weyn Bariga Afrika, kadib markii Turkiga uu shaaciyay qorshaha dhismaha goob lagu tuuro satelaytyada iyo lagu tijaabiyo gantaallo masaafad dheer ah. Tani waa tallaabo taariikhi ah oo isbeddel weyn u keeni karta dhaqaalaha, tignoolajiyada, iyo sumcadda dalka. Qorshaha Mashruuca Turkey waxay ka dhisaysaa xeebta Soomaaliya spaceport casri ah oo loogu talagalay: In lagu tuuro satelaytyo caalami ah. In lagu tijaabiyo gantaallo xawaare sare leh, sida Tayfun Block 4 oo gaari kara xawaare  badan   Goobta waxaa loo arkaa mid istiraatiiji ah oo muhiim u ah horumarinta barnaamijka hawada sare ee Turkiga iyo gobolka. Faa’iidooyinka Dhulka Soomaaliya Meel ku dhow xariiqda Ekuwadorka – Waxay yareyneysaa shidaalka loo baahan yahay marka la tuurayo roket-ka, taasoo badbaadinaysa kharash. Xe...
Read more